Dag 8 – Batavia – Ooit de koloniale hoofdstad

Niet alle wegen leiden naar Rome. Het is me nu wel duidelijk dat hier in Indonesië alle wegen naar Jakarta leiden. Want welke binnenlandse verplaatsingen met vliegtuigen we ook nemen, alles gaat via de hoofdstad. Jakarta is sinds 1949 de huidige hoofdstad van de republiek Indonesië en tot 1942 Batavia genoemd.

Juist, dat Batavia dat me vroeger deed wegdromen. Het destijds eerder kleinschalige Batavia was het hoofdkwartier van de Verenigde Oost-Indische Compagnie en later van de kolonie Nederlands Oost-Indië.

Nu is het een miljoenenstad met bijna evenveel inwoners als België. Die inwoners moeten natuurlijk ergens wonen, dus glinsterende wolkenkrabbers rijzen uit de grond zoals muggen verschijnen tijdens het vochtige seizoen. Het verkeer loopt vast als die miljoenen mensen de baan opgaan tot misnoegdheid van de inwoners. Al dat verkeer zorgt dan ook voor een slechte luchtkwaliteit en de nodige gezondheidsklachten. De leefbaarheid van de stad staat dan ook op het spel, zeker als je bedenkt dat de stad dit gewicht niet meer kan dragen en dat mag je letterlijk nemen. Immers de stad is gebouwd op moerassige ondergrond waardoor continu water moet opgepompt worden. Dat oppompen zorgt ervoor dat de stad elk jaar enkele centimeters zakt.  Een oplossing drong zich op en werd gevonden. Indonesië bouwt aan een nieuwe hoofdstad in … Kalimantan op Borneo. Niet iets dat direct op veel enthousiasme werd onthaald. Immers op Borneo liggen de oudste regenwouden ter wereld, het is het leefgebied van de Borneose orang-oetan en andere beschermde dieren en planten.

Bij een nieuwe hoofdstad hoort ook een nieuwe naam. Nusantara gaat die heten. Wil dit zeggen dat alle inwoners van de hoofdstad best aan een grote opruimactie beginnen en hun hebben en houden in een verhuiswagen moeten gaan stouwen? Niets is minder waar. In de nieuwe hoofdstad komt vooral het bestuur van het land te zitten. Zo wordt er een nieuw presidentieel paleis gebouwd, komen er moderne regeringsgebouwen en wordt er woonruimte voorzien voor zo’n 1,5 miljoen mensen. Dat gaat dan enkel over overheidsambtenaren en hun gezinnen. Voor de gewone inwoner van Java is er geen plaats. Die zullen het moeten stellen in een steeds verder wegzakkende stad. Oplossingen om dit op te lossen zijn er niet. De kritiek in Jakarta is dan ook snoeihard, want de overheid trekt zich duidelijk niets aan van de gewone medemens.

Jakarta lijkt in niks nog op dat tropische Batavia waar ik bij wegdroomde. Erger nog, voor de gewone inwoner van de hoofdstad, blijft enkel een nachtmerrie over.