Dag 12 – Victoria Falls – De rook die dondert

Victoria Falls is natuurlijk onlosmakelijk verbonden met David Livingstone. Hij werd in 1813 in Schotland geboren en na zijn studie medicijnen werd hij door de London Missionary Society uitgezonden naar de Kaap om er zieltjes te winnen. Hoewel hij zeer begaan was met het lot van de Afrikanen, bleek hij niet geschikt voor het vak van missionaris. In heel zijn loopbaan heeft hij welgeteld één man, en dan nog maar tijdelijk, kunnen bekeren tot het christendom. Toen zijn woning in 1849 werd verwoest door de Boeren, trok hij naar de Kalahari woestijn op zoek naar een goede plaats voor een missiepost. Zo maakte hij zijn eerste ontdekkingsreis. Hij ontdekte grote stukken van het huidige Namibië, Botswana en Zimbabwe en bracht de loop van de Zambezi in kaart. Hij werd later de eerste Europeaan die Afrika doorkruiste.

Maar hij is vooral bekend omdat hij als eerste westerling één van de mooiste natuurfenomenen ter wereld aanschouwde.

David Livingstone zei hierover :  ‘Geen enkel ander uitzicht in Engeland kan de schoonheid hiervan overtreffen’. Hij had het over wat de lokale bevolking  ‘Mosi-oa-Tunyae’ noemde (letterlijk vertaald: de rook die dondert), door ons beter bekend als de Victoriawatervallen. Dat gebeurde op 17 november 1855 toen hij in een kano de Zambezi rivier afvoer en in de verte een mysterieuze wolk boven het landschap zag hangen. Hij moest toen nog 10 km afleggen, maar werd desondanks verrast door Afrika’s grootste waterval. Hij kon net op tijd zijn kano aanleggen op een eilandje midden in de Zambezi. Omdat hij zo onder de indruk was van dit natuurverschijnsel, noemde hij de watervallen naar de toenmalige koningin Victoria. De watervallen zijn dan ook impressionant te noemen. Over een totale lengte van 1.700 m stort de Zambezi zich in een 108 m  diepe kloof. Het water is afkomstig van de hooglanden van Angola en de verschillende rivieren die nadien uitmonden in de Zambezi. Het water van Angola is zo’n zes maanden onderweg voor het zich in de kloof stort. Aangezien de watervallen niet gevoed worden door bronwater maar door regenwater, verschilt de hoeveelheid water dat de Zambezi aanvoert per seizoen. In onze lente wordt het water zo’n 9.200m³ per seconde verplaatst, nu, in onze herfst dus, zakt dit terug naar slechts een paar honderd m³. We horen en zien de watervallen al van in de verte. Het gebulder is nog steeds oorverdovend, ondanks het lagere debiet. Ons bezoek is voor de namiddag gepland omdat zich dan een regenboog ontwikkelt boven het woeste, schuimende water. Over de lengte van de watervallen, zijn verschillende uitkijkpunten gemaakt. Maar de ‘donderende rook’ maakt ons op sommige momenten nat zodat we moeilijk foto’s kunnen maken en zijn de watervallen niet altijd zichtbaar door het regengordijn. Ik herinner me nog mijn bezoek enkele jaren geleden. Toen zorgde een immens watergordijn ervoor dat de watervallen van op de grond wel bijzonder moeilijk te bezichtigen waren en een helikoptervlucht uitzicht bood.

Deze keer zijn ze door het mindere water misschien minder impressionant maar is wel de uitgestrektheid van de watervallen beter te begrijpen. Op sommige plaatsen zijn enkel de rotsen zichtbaar waar normaal het water afstroomt. We verkennen niet alleen de kloof zelf maar ook de fauna die zich hier bevindt. Want ook wildlife is er hier te zien. Vooral vogels die zich proberen droog te houden onder het bladerdak van de bomen, maar ook de bosbok.

Zelfs nu, in wat we het laagseizoen van de watervallen zullen noemen, blijven ze bij uitstek de moeite waard om te bezoeken. De kracht van het water valt zelfs nu niet te ontkennen.

De Victoria watervallen zijn het symbool geworden voor het hele Afrikaanse continent en één van de zeven natuurlijke wereldwonderen. Het is dé troef van Zimbabwe.