De Eiffeltoren

De ijzeren dame van Parijs geldt nu als symbool van de lichtstad, maar het is ooit anders geweest, want de Parijzenaren sloten dat ‘ijzeren gedrocht’ niet onmiddellijk in hun hart.

De Eiffeltoren werd gebouwd voor de wereldtentoonstelling van 1889, niet toevallig de honderdste verjaardag van de Franse revolutie. De Eiffeltoren moest de indrukwekkende toegangspoort worden tot de tentoonstelling en werd dat ook. Alhoewel het ontwerp tijdens de bouw uitgespuwd werd door een immens aantal kunstenaars waaronder Emile Zola en Guy de Maupassant, was de toren een instant succes bij het merendeel van de bezoekers. Mettertijd wenden de Parijzenaren aan hun nieuw statussymbool. Tot in 1930, na de bouw van de Chrysler Building in New York, was de Eiffeltoren het hoogste gebouw ter wereld en bleef dat lang erna. Dat heeft de toren te danken aan de 317 meter hoogte waarop hij destijds afklokte.

7.300 ton smeedijzer verwerkt tot een delicaat geklost kantwerkje, een architectonisch meesterwerk van Gustave Eiffel die daardoor de bijnaam ‘de ijzertovenaar’ kreeg.

Al was het initieel nooit de bedoeling geweest dat de toren meer dan honderd jaar later, nog steeds door iedereen te bewonderen is, lijkt hij hetzelfde lot te ondergaan als bv. het Atomium, ooit ook specifiek gebouwd voor een wereldtentoonstelling, dat ook het eeuwige leven krijgt. Het smeedijzer waarvan hij gemaakt werd, kan in elk geval nog eeuwen mee want het is goed bestand tegen weer en wind.

De toren is er niet alleen om gezien te worden maar ook om te zien, om de omgeving te bekijken vanop de uitkijkplatformen. Naast het feit dat de toren een uniek stukje elegant ontworpen smeedwerk is, is het ook dé plaats om Parijs te bewonderen. Maar liefst drie uitkijkplatformen werden in het ontwerp voorzien.  

Een eerste bevindt zich al op  luttele 57 meter hoogte en is alleen bereikbaar via een reeks trappen. 345 treden later heb je al een goed uitzicht op de omgeving. Het Champ-de-Mars, het grasveld,  ooit het oefenveld  van de militaire school, kan je niet  missen; het is nu eigendom van de stad Parijs en werd omgetoverd tot een openbaar park. Aan de andere kant van de toren valt in de verte het Trocadero op. Ook hier bevindt zich een groene long in het verlengde van de Eiffeltoren. De zogenaamde Jardins du Trocadéro hebben een wel heel opvallende eyecatcher : de immense fontein van Warschau. De tuinen werden aangelegd voor de wereldtentoonstelling van 1937 en voor diezelfde tentoonstelling werd het Paleis du Trocadéro vervangen door het huidige Paleis van Chaillot. Net zoals zijn voorganger bestaat dit paleis uit twee losstaande en afgeronde vleugels. De geschiedkundige waarde van dit paleis is  niet min : van 1952 tot 1959 was hier het hoofdkwartier van de NAVO gevestigd en eerder in 1948 werd hier de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens vastgelegd door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Nu herbergt het paleis een aantal musea.

Een tweede uitkijkplatform is gelegen op 115 meter hoogte, of een bijkomende 359 trappen. Voor de hartlijders geen probleem: er werd ook een lift voorzien die je in enkele ogenblikken van de grond tot het tweede platform brengt. Niet alleen het uitkijkplatform vind je hier, ook het sterrenrestaurant Jules Verne vond hier een thuis. Naast genieten van de ongelofelijke uitzichten, kan je hier ook nog eens lekker eten. En voor de waaghalzen onder ons die niet lijden aan hoogtevrees, is er nog een derde uitkijkplatform gelegen in de top van de toren op 276 meter boven de grond. Een lift brengt je ernaartoe. Ongetwijfeld biedt dit onvoorstelbare vergezichten, tot zelfs de kathedraal van Chartres die zo’n 75 km verder ligt, maar ik laat deze kelk aan mij voorbijgaan.

Ik geniet in de plaats daarvan van het prachtige patroon in het smeedijzer dat Eiffel creëerde. Volgens hem om de toren stabiel te houden bij sterke wind of storm, maar voor mij een uniek kunstwerk van smeedijzer, de ijzeren dame van Parijs waardig.

135 jaar nadat Gustav Eiffel dit huzarenstukje neerpootte, is de ijzeren dame een onmiskenbaar onderdeel van de skyline van Parijs. Omarmd door Parijzenaren én toeristen werd de droom van Eiffel de populairste attractie van de hoofdstad.