Dag 7 - The Royal Mile

Ik geniet van de rust, van de stilte. In het woud is het ook lekker koel, ook al schijnt de zon vandaag overvloedig en belooft het een warme dag te worden. Het dichte gebladerte houdt de warmte en ook de zonnestralen buiten. Je hoort ook niets, buiten het gefluit en het gekrakeel van de aanwezige vogelpopulatie. En dat is wel wat. Meer dan 360 soorten zelfs. Onder onze voeten kraken kleine takjes die op de grond liggen. Mijn rugzak blijft hier en daar vasthangen aan een tak als we ons door kleine openingen in het bos wringen. Gelukkig moeten we niet echt klimmen. Het vlakkere terrein is voor mij een godsgeschenk. Het maakt het trekken er iets minder inspannend op dan elders.

Budongo Forest maakt deel uit van Murchison Falls NP en is het grootste woud van mahoniebomen in Oost-Afrika. Bovendien is het ook het leefgebied van het grootste aantal chimpansees in Oeganda. En laat dat vooral de reden zijn dat we deze stop houden op onze weg naar Murchison Falls. Onze gids staat in nauw contact met de spoorzoekers, maar voorlopig geen resultaat. Een eerste spoor vinden we zelf, als we bijna in een gigantische drol stappen. Zoals eerder gezegd, houden chimpansees wel van een snoepje in de vorm van heerlijke vruchten. Die vinden ze  in de toppen van de bomen en je hebt dan ook de meeste kans om chimpansees hoog boven je hoofd te spotten. Hoog in de bomen is waar ze ook slapen, waar ze in grote nesten genieten van een heerlijke nachtrust. Een dichte schaduw in de bomen zet ons dan ook effen op het foute been als we een nest verkeerdelijk voor een chimpansee houden. Voorlopig lijken de mensapen zich goed te verstoppen.

Ondertussen trekken we dieper en dieper het woud in. We laveren tussen de gigantische brede bomen, we gooien ons over hoge boomstammen en gaan kniediep onder dikke takken door.

Chimpansees kennen geen taal, maar uiten zich met geluiden. Er is wel degelijk een vorm van communicatie waarmee ze op elkaar roepen.  Je hoort ze dan ook eerder dan je ze ziet. Plots wordt het getjilp van de vogels  overstemd door chimpansee-geluid in de verte. Ook de uitgestuurde trekkers zijn de chimpansees op het spoor. We vinden ze uiteindelijk verstopt op de grond  verhuld door het dikke gebladerte. Anders dan in Kibale NP zijn we slechts met een groep van zes. Heerlijk rustig voor ons en duidelijk ook rustig voor de dieren. Ik merk geen stress op bij hen en ze laten ons rustig begaan. Ze kijken met even grote ogen naar ons als wij naar hen. Dag broer en zus, hoe gaat het met jullie? Na een paar minuten zetten ze hun weg verder. Wij laten hen rustig begaan. Een dier op de grond kan zich immers zeer snel verplaatsen. Dat hebben we twee dagen geleden aan den lijve ondervonden. Iets verder vinden we een andere kleine broer hoog in de bomen. Enfin zien, is een groot woord. We zien een donkere schaduw tussen het gebladerte en af en toe strekt een lange arm zich uit om een vruchtje te nemen. Lange tijd houden we hem in de gaten, tot onze nek er zelfs stijf van wordt. 

Uiteindelijk verlaat hij zijn favoriet plekje en vliegt en springt hij van tak tot tak naar beneden om in het donkerte van het woud te verdwijnen. Even verder zit kleine zus ook te genieten van haar tienuurtje. Hoog boven in de kruin, ligt ze ongetwijfeld ook te genieten van het zonnetje. Met de batterijen opgeladen, besluit ze dat het genoeg is en komt ze uiteindelijk als een Hollywoodster naar beneden geschreden. Gelukkig maar want onze nek begint nu echt pijnlijk te worden. Het dichte gebladerte verhindert steeds een ongestoord zicht, maar leuk dat we de dieren zo ongedwongen en zonder stress bezig zien. 

We kregen er uiteraard meer te zien in Kibale  NP maar de stress bij de dieren en het achtervolgen van hen, maakte het niet tot de beste ervaring. Hier is de sfeer een pak rustiger, het aantal ook een stuk lager maar zalig dat we zo van hen kunnen genieten. Een aangename ontmoeting met onze broers en zussen, de dichtste familie van het mensdom. Vandaag was de chimpansee het dier en de toerist een mens. Een dier met menselijke trekken en een mens met dierlijke trekken. En meer moet dat niet zijn.

23 januari 1954. Een klein vliegtuig cirkelt boven Murchison Falls zodat aan boord foto’s genomen kunnen worden van de waterval. Plots zwenkt het toestel uit om een vlucht ibissen te ontwijken, maar raakt hierbij een telefoondraad. Het vliegtuig crasht in de dichte bush. Een horde nieuwsgierige olifanten, buffels, krokodillen en nijlpaarden komt een kijkje nemen. Paparazzi avant la lettre. Uit het wrak kruipen de piloot, schrijver Ernest Hemingway en zijn vrouw Mary. Ze waren op weg voor een panoramische vlucht boven Belgisch Congo, een kerstcadeau van Ernest voor Mary. Met geen eten aan boord (tenzij je bananen en een fles gin rekent tot de substantiële voeding) en levensgevaarlijke dieren in de nabijheid, is een snelle redding belangrijk.
Een vuurtje houdt gelukkig het gevaar op afstand. De redding komt de volgende dag in de vorm van een rivierboot, de SS Murchison, die toeristen naar het park vervoert. De SS Murchison was al bekend om iets anders, hij werd namelijk gebruikt  in ‘The African Queen’. Een filmster dus. De boot brengt de Hemingways naar de landingsbaan van Butiaba voor hun vlucht naar Entebbe. Bij het opstijgen raakt het vliegtuig een mierennest en crashen ze voor de tweede keer op twee dagen tijd. Over zijn avonturen in Oeganda schreef Ernest het kortverhaal ‘ A Christmas Present’.
De oevers van de Nijl hier gelden als één van de minst toegankelijke gebieden in Oeganda en worden gedomineerd door krokodillen, olifanten, buffels, leeuwen en ander groot wild. Die ontoegankelijkheid zorgde ervoor dat reddingsvliegtuigen Ernest en zijn gezelschap niet vonden.
Vandaag en gelukkig maar, is onze entree in Murchison Falls  NP iets minder spectaculair dan die van de Hemingways destijds.
Het nationaal park werd in 1952 opgericht met als topattractie de watervallen die krachtig gevoed worden door het water van de Victoria Nijl. De Murchison Falls zijn de laatste in een reeks watervallen en versnellingen over een lengte van tachtig km. Waar de Nijl voor de waterval nog ongeveer vijftig meter breed is, wordt aan de waterval het water door een opening van slechts zeven meter geperst. Het water stort tegen hoge snelheid de vijfenveertig meter lange diepte in en wordt ze beschouwd als krachtigste waterval ter wereld. De waterval zuigt blijkbaar het laatste stukje energie weg uit het water want vanaf de bodem van de waterval verandert de Victoria Nijl in een rustige, bijna kabbelende stroom, die uiteindelijk in het Albertmeer uitmondt.
De snelheid waarmee het water naar beneden stort, zorgt voor een opspattend watergordijn dat als een nevel over ons valt. Het frisse water is welkom op deze hete dag.

De bovenkant van de watervallen is ons startpunt van een wandeling neerwaarts langs de waterval. Ironisch genoeg begint de afdaling met een klim van 200 m. De temperaturen deze namiddag zijn nog verder opgelopen en die 200  m blijken een ware veldslag te zijn. Zware lucht en dus weinig zuurstof en hoge temperaturen zijn een slechte combinatie. Na een uur bereiken we volledig uitgeput de oever van de Victoria Nijl. De rivierboot ligt ons op te wachten voor een twee uur durende bootsafari tot aan ons hotel. Trouwens niet ver van ons vertrekpunt ligt de crashsite van de Hemingways. Een plaatje markeert de plaats. We worden al meteen verwelkomd door tientallen …. nijlpaarden. Ja een Nijl zonder nijlpaarden, dat kan toch niet. Ze hebben het hier duidelijk naar hun zin. Kopjes gaan onder en komen enkele minuten terug boven water. Niet de leeuw, het luipaard, cheetah of buffel zijn de gevaarlijkste dieren : het nijlpaard is het dier waar je voor moet oppassen. Ze zijn onder water in staat een kleine boot  te laten kantelen, en als ze aan land komen, zorg er dan voor dat je nooit tussen hen en het water komt te staan. Want onderschat ze niet, ze mogen er dan log en traag uitzien, ze zijn dat vooral niet. Niet alleen de ‘bulldozers van de Nijl’ zijn het uitkijken waard. Langs de kant ligt de familie Lacoste te wachten op een lekkere lunch of mals snackje. Murchison Falls NP is ook bekend voor zijn grote hoeveelheid nijlkrokodillen.

Sommige liggen te luieren langs de oever, anderen glijden lekker het frisse water in. Behalve de wilde dieren, hebben ook vogels hier hun thuis gevonden. De ene zijn al makkelijker te spotten dan de andere maar de rondfladderende en prachtige ijsvogels stelen ook hier de show.
Langs de kant oever ontwaren we plots een eenzame Rothschild giraf. Zijn donkere vlekken verraden al meteen dat het een mannetje is. Waarschijnlijk uitgestoten door een groep, slijt hij zijn dagen in het park. Rotschild giraffen zijn grappig omdat het lijkt alsof ze witte sokken dragen doordat vlekken op het onderbeen ontbreken. Rothschild giraffen worden met uitsterven bedreigd en zijn nog enkel  in Kenia (Lake Nakuru NP) en hier in Murchison Falls te vinden.

Het zijn niet enkel gorilla’s, neushoorns en chimpansees die met uitsterven bedreigd zijn, maar ook subsoorten van in het algemeen veel voorkomende dieren. Het blijft dan ook altijd een privilege om deze dieren in hun natuurlijke habitat te mogen aanschouwen. Dat is waar het in safari’s om gaat. Geen enkele is hetzelfde,  elke keer is het weer een verrassing. Het is en blijft altijd het hoogtepunt (uitgezonderd natuurlijk onze trekkings deze reis) van elke Afrika reis.

‘All I wanted to do was get back to Africa. We had not left it, yet, but when I would wake in the night I would lie, listening, homesick for it already’  (uit Green Hills of Africa – Ernest Hemingway)