Dag 11 - De bron van de Nijl

90 dagen, zolang stroomt het water van de langste rivier ter wereld, de Nijl, vanaf het beginpunt in het Victoriameer tot aan de monding in de Middellandse Zee. 90 dagen lang waarin het water leven geeft aan plaatsen waar anders geen leven zou zijn. 90 dagen ook waarin het water getuige is van het leven langs de Nijl. Vanaf het moment dat het water het Victoriameer verlaat, begint het aan een lange reis doorheen verschillende landen met spectaculaire landschappen en eeuwenoude beschavingen. Elegant  wiegende papyrusplanten langs de oever wuiven als het ware de Nijl uit.  

De Witte Nijl wordt in dit eerste deel ook wel Victoria Nijl genoemd naar het grote meer waar hij de uitstroom van vormt. De naam Witte Nijl komt van de witte schuinkoppen die op het woeste water staan. Woest mogen we het water zeker noemen. De Nijl vormt hier een brede rivier met vele versnellingen en mini watervallen maar ook met de krachtigste waterval ter wereld, Murchison Falls. Perfect voor de avontuurlijke toerist om hier zijn gading te vinden. In Oeganda biedt de rivier verder verkoeling en lest het water de dorst van o.a. waterbokken, nijlkrokodillen, hartebeesten, giraffen, olifanten en andere leden van de Big Five. Immers de Nijl is de enige waterbron en heeft dan ook een enorme aantrekkingskracht op de wildpopulatie. Nijlpaarden hebben hun naam niet gestolen. Met duizenden vinden ze hier hun thuis. Overdag houden ze hun hoofd koel in het frisse water, ’s nachts vinden ze hun voedsel op de groene oever. 

Vanaf het Albertmeer, verandert de Nijl van bijnaam en wordt hij ook wel de Albert Nijl genoemd. De Nijl is niet alleen een waterbron, maar ook een bron van voedsel. Honderden vissers wagen zich inderdaad elke dag op de rivier om de populaire Nijlbaars te vangen. 

In Zuid-Soedan verandert de Nijl in een enorme moerasvlakte en in Soedan  is de rivier het speelparadijs voor joelende kinderen en de wasplaats voor de moeder des huizes. Het water zorgt ook voor irrigatie van de aanplantingen langs de oever. Het is dankzij het veelvuldig overstromen van de Nijl  dat de oevers zo vruchtbaar zijn. Palmen zorgen voor voedsel en schaduw langs de waterkant. De Nijl is de belangrijkste levensader van Noord-Afrika. Door de enorme hitte verdampt er echter ook veel water van de rivier. Gelukkig zorgt de belangrijkste bijrivier, de Blauwe Nijl die in Ethiopië ontspringt, voor een noodzakelijke aanvulling van het waterpeil. Nabij de Soedanese hoofdstad Karthoum vloeien de Witte en Blauwe Nijl samen. Gelukkig maar, want de Nijl heeft nog een moeilijke weg te gaan. De Nijl kronkelt immers verder als reddende levenslijn door een zee van zand. In die immense woestijn, de Sahara, wordt Egypte wel eens het geschenk van de Nijl genoemd. Maar liefst 3.000 jaar duurde één van de machtigste en langste beschavingen ooit :  het Oude Egypte. In het land van de farao’s  voert het water van de Nijl langs de restanten van de eeuwenoude geschiedenis van het land. Tempels, piramides en vergane gloriën zijn nog steeds de stille getuigen van een ooit hoogstaande beschaving. Het afvaren van de Nijl is dan ook de perfecte manier voor toeristen uit heel de wereld om al die schitterende parels op een gemakkelijke manier te aanschouwen. Wat een prachtige reis maakt het water langsheen het noordoosten van het Afrikaanse continent alvorens het zich in de monding van de Nijl voegt bij het blauwe water van de Middellandse Zee. Een reis van meer dan 6.800 km. De Oude Egyptenaren noemden de Nijl, ‘de Moeder van de Wereld’. En als je bedenkt dat de Nijl net als moeders, leven geeft, is dat niets te veel gezegd.

Over de jaren heen is de oorsprong van de Nijl een zwaar discussiepunt geweest. Immers de oorsprong van de Nijl moet een bron zijn die krachtig genoeg is om de langste rivier ter wereld te bevoorraden. Al lang wordt aangenomen dat de Nijl ontspringt in het noorden van het Victoria Meer, bij Ripon Falls, waar het water door een smalle opening geperst wordt en zo de uitstroom vormt van de Nijl. Daarnaast wordt er ook wel verwezen naar andere bijrivieren of rivieren die het Victoriameer voeden en zodoende de bron van de bron zijn, het absolute nulpunt. Maar deze zijn als kleine stromen, niet echt krachtig genoeg om als bron geboekstaafd te worden. Ze zijn bronrivieren, eerder dan de echte bron. Het Victoriameer is als grootste meer van Afrika zeker en vast een enorme krachtbron. Trouwens andere theorieën  worden niet algemeen aanvaard door de wetenschap. En bovendien slaagde mijn favoriete ontdekkingsreiziger Dr. Livingstone er niet in het tegendeel te bewijzen. Daarom zeg ik tegen Rippon Falls : ‘The source of the Nile, I presume?’                                       

Ripon Falls ligt aan de stad Jinja, een verademing ten opzichte van de chaos en overbevolking van hoofdstad Kampala. De nabijheid van de Nijl met haar versnellingen zorgt ervoor dat de stad in trek is bij sportievelingen en avonturiers. Kajakken en raften zijn hier enorm populair. Ik vind het vooral een leuke stad om op souvenirslag te gaan of om een terrasje te doen. Een koel drankje en genieten van het mensenkijken. En dat na de bron van de Nijl te hebben ontdekt 😉.