Dag 5 - Memphis blues

Blues muziek vindt zijn oorsprong in de muziek die slaven uit Afrika in de Mississippidelta (de streek tussen Memphis en New Orleans) maakten. De muziek is gebaseerd op gospels en negrospirituals. Muziek maken was voor hen vaak de enige manier om hun lijden te verzachten.  Omdat deze muziek een melancholische toon en inhoud had, werd ze ‘blues’ genoemd. Beale Street in Memphis wordt wel eens de thuis van de blues genoemd met o.a. bluesmuzikant W.C. Handy die al in 1909 in Beale Street speelde en zo de Beale Street Blues creëerde. Toen vele zwarten vanuit het Zuiden naar de steden trokken, kreeg de blues een ander geluid door het gebruik van elektrische  instrumenten. Deze meer up tempo variant van de blues zou de weg bereiden voor rhythm and blues en rock ‘n roll in de jaren vijftig. Doordat deze muziek vooral opgenomen werd in de studio’s in Memphis, werd Memphis dan ook de geboorteplaats van rock ‘n roll.

Vanmiddag ligt Beale Street er verlaten bij. Natuurlijk zijn er de clubs en restaurants die aan het grote blues verleden herinneren en die ongetwijfeld zorgen voor de uitgelaten sfeer die er ’s avonds heerst.

Beale Street Blues Boy BB King is alom tegenwoordig. De King of Blues overleed in 2015, maar de BB King’s Blues Club is er nog altijd. Ondertussen werden er meer van deze clubs over het gehele Amerikaanse grondgebied opgericht, maar hier in Beale Street bevindt zich de originele. In 1991 opende  BB King zelf de club, waar hij telkens hij in Memphis was, het niet kon laten het podium op te stappen met zijn Lucille. Unieke momenten voor de toevallige toeschouwers. Vandaag kan je er nog altijd een hapje eten en brengt het een ode aan de grote BB King, die nog steeds gemist wordt. The king is dead, long live the king.   

The King is dead, long live the king.

Elvis was de koning, van rock’n roll toch. Zonder twijfel één van de meest charismatische zangers die ooit op deze aardbol heeft rondgelopen en zonder twijfel één van de meest getalenteerde. Maar voor al dat talent en de daaruit voorkomende beroemdheid heeft hij een zware prijs moeten betalen. Een  prijs die te hoog bleek : geen privacy, geen rust, geleefd worden en jezelf ergens vergeten. Wat er ook moge gebeurd zijn op die noodlottige 16 augustus 1977, de wereld verloor die dag een grote ster.

En zeggen dat het allemaal begon met een plaatje dat hij wou opnemen voor zijn mama. Vader Vernon Presley vond $5 maar weggegooid geld. Maar kijk, die investering van $5, werd uiteindelijk een miljardenvermogen (in oude Belgische franken toch).

Sun Studio was de studio waar Elvis voor de eerste keer in een opnamestudio stond. Sam  Phillips, de eigenaar was er die dag niet, dus nam secretaresse Marion Keisker de honneurs waar. Hij zong twee liedjes in : ‘My happiness’ en ‘That’s when your heartaches begin’. Het kostte haar een jaar om Sam te overtuigen de opname te beluisteren en Elvis te laten terugkomen. De rest is geschiedenis. 17 maanden lang, was Elvis het paradepaardje van de Studio. Zijn vijfjarig contract werd overgekocht door RCA in Nashville en het bracht Sam  Phillips genoeg geld op om andere artiesten contracten voor te leggen. Sun Studio is ook waar Roy Orbison, BB King, Jerry Lee Lewis (met Great Balls of Fire), Sam Perkins (met Blue Suede Shoes) en Johnny Cash hun eerste stappen in de muziekwereld zetten.

Er worden nog steeds opnames gemaakt in de Studio. En nog beter, ze is ook te bezoeken. In de opnamestudio komt de geschiedenis echt tot leven.

Gibson gitaren, de piano, het golvende plafond om de akoestiek te verbeteren … en het belangrijkste : de originele microfoon waar o.a. Elvis zijn liedjes mee inzong, is gelukkig bewaard gebleven.

Mijn zangstem is niet iets waarop de wereld zit te wachten, maar het kan wel een leuk souvenir zijn. Sun Studio biedt de mogelijkheid om je eigen plaatje op te nemen voor ik dacht $50. Maar niets houdt je tegen om de microfoon van Elvis ter hand te nemen en je de longen uit het lijf te zingen, voor een perfect Kodak momentje. Toonvastheid is op dat moment niet belangrijk en bovendien het zit vervat in de tour van de Studio. In die tour zitten ook enkele audio opnames van Elvis, Roy Orbison en een unieke opname van een zingende Elvis met Jerry Lee Lewis aan de piano en Johnny Cash en Sam Perkins in vocale ondersteuning op de achtergrond. Hun heerlijk gebabbel en hun aansluitende zangstonde, was een ingeving van het moment, een toevallige ontmoeting tussen deze grootheden, zeg maar : ‘the Million Dollar Quartet’.  Even je ogen dichtdoen en de jaren vijftig en zestig flitsen voorbij. Dichter bij legendes zal ik waarschijnlijk niet komen. Muziekgeschiedenis op een paar vierkante meter. Maar vooral : laughing, dancing and a rockin’ good time.

Op de zangstem van Elvis zat de wereld wel te wachten en deze werd bewaard op miljoenen plaatjes. Wat ook werd bewaard is zijn woonhuis, zijn thuis en waarschijnlijk de plaats waar hij echt gelukkig was : Graceland. Elvis left the building in 1977 maar niet het domein. Toen na zijn begrafenis op de lokale begraafplaats, een poging werd ondernomen om zijn lichaam te stelen, werd hij herbegraven in de achtertuin van Graceland in wat het meditatiepaviljoen wordt genoemd. Hij rust daar nu naast zijn ouders.

Honderdduizenden toeristen per jaar bezoeken Graceland dat na zijn dood opengesteld voor het publiek. Het is daarmee na het Witte Huis in Washington, het meest bezochte woonhuis in de Verenigde staten.

Enkel de benedenruimte en buitenruimte zijn te bezichtigen en niet de slaap- en badkamer. Dit ter bescherming van zijn enige dochter Lisa Marie. Het is haar ouderlijk huis en ze verblijft er nog steeds telkens ze in Memphis is.

Bij aankomst valt mij het meest op dat het woonhuis relatief klein is. Het is een familiewoning, maar ik had voor een man van zijn standing toch net iets meer verwacht. De kerstboom staat al en er liggen ook al wat pakjes onder de kerstboom. Niet toevallig. Want binnen een paar uur wordt de Graceland kerstverlichting aangestoken. Een jaarlijkse traditie die met een klein concertje wordt ingeluid. Bovendien worden vandaag ook de laatste opnames gemaakt voor de HBO kerstfilm ‘Christmas at Graceland’.

Tweede vaststelling : de eerste kamers zijn minder kitscherig dan ik in gedachte had. De eetkamer en zitkamers zijn best gezellig ingericht. Natuurlijk moet je in gedachten houden dat het er nog net zo uitziet als in 1977.

Meer seventies kan de keuken niet zijn. Elvis liet wel al zijn over the top decoratieve talent los in de zogenaamde Jungle Room. Een beetje te excentriek naar mijn smaak, maar Elvis werd geïnspireerd door zijn favoriete vakantiestek Hawaii voor het ontwerp.

Zware houten, uitgesneden meubels, dik groen tapijt dat op de grond ligt en ook tegen het plafond hangt.

Ook de biljartzaal is vrij uniek, waarbij de zwaar bedrukte gordijnen niet enkel de ramen verduisteren maar ook de muren behangen. Over kleuren en smaken valt er niet te discussiëren.

Het terrein buiten is wel impressionant met grote weiden waar hij zijn paarden hield.

Het had ook een squashbaan met daarnaast een ontspanningsruimte waar o.a. een piano stond. Het is hier, op die noodlottige 16 augustus, dat hij ’s morgens nog aan het ronddollen was met wat vrienden. Na wat deuntjes op de piano trok hij zich terug in zijn slaapkamer. Daar werd hij enige tijd later levenloos aangetroffen op de grond van de badkamer.

Niet alleen het huis werd bewaard, maar ook zijn paradepaardjes waaronder een gigantische autocollectie, met op de eerste plaats de iconische Pink Cadillac. 

Elvis bezat ook twee vliegtuigen. Een Convair CV-880 die eerder dienst had gedaan als passagiersvliegtuig bij Delta Airlines.  Hij schafte dit vliegtuig aan in 1975 en doopte het de Lisa Marie, waarvan hij zelf het interieur ontwierp. Priscilla Presley vloog mee met de laatste vlucht van het toestel naar Memphis voor de begrafenis van Elvis. Hij bezat ook een kleinere jet, de Hound Dog II, vooral bedoeld voor zijn personeel. 

Beide toestellen vliegen niet meer maar zijn wel te bezoeken in Graceland.

Zijn nalatenschap is niet min. Niet alleen in geld of in eigendommen uitgedrukt maar ook de honderden liedjes die in het collectief geheugen zitten. En vooral, hij heeft zoveel mensen plezier en ontspanning bezorgd. Mijn eigen mama was waarschijnlijk één van zijn grootste fans. Het was haar ultieme droom om  naar Graceland te gaan. Spijtig genoeg haalde de ziekte met de grote K haar dromen in. Fysiek stond ze niet met mij aan zijn graf vanavond, maar op één of andere manier voelde ik haar aanwezigheid  sinds haar overlijden nooit zo sterk als vandaag.