Dag 2 - Troyes

Normaal gezien begint het plukseizoen in september, perfecte timing dus. Maar de zon heeft tijdens de  lange en warme zomer  ervoor gezorgd dat de druiven eind augustus al voldoende gerijpt zijn en dus  al vroeger klaar zijn voor de pluk. Dat betekent dat ons bezoek samenvalt met het laatste van het plukseizoen. Heel sporadisch zien we nog een handvol plukkers onder een stralende zon hun werk doen : rijtje per rijtje, rank per rank, tros per tros worden de druiven met veel omzichtigheid geplukt.  Het  zijn echt de laatste ranken, de laatste velden. Plukkers komen van heinde en verre: vooral Oost-Europeanen maar ook Roma-zigeuners. De pluk is zeer arbeidsintensief. De druiven worden tros per tros geplukt en voorzichtig in een bak gelegd. De druiven mogen zo min mogelijk beschadigd worden want de pinot noir en de pinot meunier hebben een blauwe schil maar wel wit sap. De schil mag absoluut het witte sap niet kleuren. Daarom worden de gevulde bakken onmiddellijk naar het pershuis gebracht, waar het bekomen witte sap in grote vaten gaat voor een eerste gisting.  Dit fermenteren duurt ongeveer één maand op basis van het aanwezige gas en suiker. 

1,5 uur ten zuiden van Epernay ligt de stad Troyes. Als je de plattegrond  van de stad bekijkt, is het duidelijk dat die voorbestemd  was om een champagnestad te worden. De vorm van de stad heeft namelijk veel weg van een champagnestop. 

Toch lijkt het bij aankomst alsof we vanuit Reims meer naar het noordoosten zijn gereden dan naar het zuiden. De vele vakwerkhuizen in de stad doen ons eerder aan de Elzas denken. Het lijkt wel of bij de bouw van sommige van deze huizen de werklui te veel champagne hadden gedronken want ze staan schots en scheef. Sommige straatjes en steegjes zijn echter zo smal dat de huizen elkaar zouden stutten moesten ze omvallen.

Het is een heerlijke dag voor een stadwandeling. Die beginnen we op de place Alexandre-Israël waar zich het stadhuis bevindt.  Op de gevel staat het motto van de Franse revolutie, niet zo bijzonder, ware het niet dat dit het enige motto is in Frankrijk dat nog in zijn geheel wordt meegegeven : Vrijheid, gelijkheid, broederschap of de dood. Die laatste drie woorden, zijn in de loop der tijd weggevallen als zijnde iets te drastisch 😀.

Van de 4^de tot de 10^de eeuw werd de stad bestuurd door de bisschoppen. Aan kerken geen gebrek in Troyes.  Paus Urbanus IV was uit Troyes afkomstig.  In zijn opdracht werd tussen 1262 en 1286 de basiliek St. Urbain gebouwd, één van de mooiste gotische gebouwen in de champagnestreek. Eén van de bijzondere kenmerken zijn de vele glas-in-loodramen, waardoor de kerk bijzonder licht is en de muren enkel dienst doen als een stenen geraamte. 

Maar liefst 400 jaar werd er gewerkt aan de  Kathedraal van Saint-Pierre et Saint-Paul. En nog is zij niet af 😉. Enkel de linkse toren van maar liefst 66 m hoog werd voltooid. Zelfs zonder de rechtse toren heeft de kathedraal indrukwekkende afmetingen en door de verschillende bouwstijlen is het eindresultaat een fraai exemplaar. Tijdens de Franse revolutie werd de kathedraal zwaar beschadigd waarbij alle beeldhouwwerken werden vernietigd. 

Vandaag laten we de grote champagnehuizen links liggen en brengen we een bezoek aan een zogenaamde ‘champagneboer’,  het familiebedrijf Vadin Plateau in Epernay. Hier krijgen we wat meer technische uitleg over het maken van de eigenlijke champagne. 

Na de gisting in de grote, roestvrij stalen vaten, mag de wijn nog even rusten. In het voorjaar volgend op de oogst, wordt de wijn op flessen getrokken. Om de kwaliteit en de smaak constant te houden,  wordt er eerst een mengsel gemaakt van de huidige oogst, aangevuld met de reservewijnen van verschillende  eerdere jaren. Dit is uiteraard het werk voor specialisten. Als het perfecte mengsel gevonden is,  wordt dit gebotteld. De fles wordt afgesloten met een plastieken dop.   In deze flessen gebeurt de tweede gisting door toevoeging van suiker en gist. Dit laatste zorgt voor bezinksel dat via een ingenieus systeem, uitgevonden door de weduwe van Mr. Clicquot  (jawel de illustere Veuve Clicquot),  waarbij flessen een slagje gedraaid worden en steeds schuiner geplaatst worden zodat dit bezinksel  naar de hals van de fles zakt en dit bij het verwijderen van de voorlopige plastieken dop gemakkelijk vrijkomt.

Sporadisch wordt er van een oogst met uitzonderlijke kwaliteit, zoals dat met de oogst van dit jaar het geval zal zijn, een zogenaamde millésime gemaakt, waarbij enkel de druiven van dat jaar gebruikt worden.

Bij het produceren van champagne staat één motto voorop : kwaliteit boven kwantiteit.  En uiteraard kunnen we ook dit bezoek niet afsluiten zonder te proeven.

Want uiteindelijk is het aan ons, de consument, om over de kwaliteit te oordelen. Wat is goede champagne? De champagne die je zelf lekker vindt uiteraard.