Dag 3 - Het sprookjesachtig Cappadocië

In de jaren tachtig knalde ‘99 luftballons’, de hit van Nena, door onze boxen.
Vandaag zoeven geen 99 maar toch 75 luchtballonnen door het luchtruim bij zonsopgang boven Cappadocië. Een schouwspel dat al even sprookjesachtig is, als wat er op vaste grond te zien is.

Deze prachtige streek in Turkije is dan ook de ideale plek om je even te laten meevoeren in een mand die omhoog wordt gehouden enkel door verwarmde lucht. Cappadocië is een uniek landschap en één van ’s werelds grootste natuurwonderen. Veertig miljoen jaar geleden zorgde een enorme knal voor de uitbarsting van drie vulkanen. De ravage was enorm, het gevolg niet te overzien. De erupties en vulkanische neerslag die volgden, hielden vele duizenden jaren aan.  Het werd de basis voor het landschap zoals we het nu kennen.  Deze versteende vulkanische as (tufsteen genoemd) erodeerde op spectaculaire wijze door de jaren heen.  

Op sommige plaatsen vormde zich harde vulkanische rots eromheen, op andere had onder de fenomenale invloed van natuurelementen zoals water, wind en temperatuurwisselingen, een enorme erosie plaats. Regen en rivieren deden de rotsen zowel verticaal als horizontaal eroderen, wind zorgde verder voor afvoer van los materiaal. Regen sijpelde in de rots door en in de koude wintermaanden zette dit water zich om in ijs dat uitzette en de rotsen deed barsten. Het  resultaat is het Capadocië van vandaag : een uniek en feeëriek schouwspel. Het betoverende landschap dat door de verschillende soorten erosie, bijzonder grillig is, trekt aan ons voorbij op een maximale hoogte van 800 meter waarbij de ballon bijna de wolken kust. 

Maar wat een ballonvlucht hier zo speciaal maakt, is dat de ballon niet alleen hoog in de lucht blijft, maar ook tussen de rotsen van het landschap daalt en stijgt. De piloot manoevreert de ballon tussen de kleinste spleten, echt precisiewerk. We dalen op momenten zo laag  tot op slechts enkele centimeters boven de grond. Het is de perfecte manier om van dit prachtig stukje Turkije te genieten. Maar niet alleen het landschap zorgt voor het perfecte decor, de bonte verzameling ballonnen zorgt ook voor een spektakelstuk in de lucht. Samen zorgen ze voor een gedroomde start van de dag.

Zo magisch Cappadocië er van uit de lucht uitziet, zo verrassend is het vanop de grond.

De tufsteen heeft als belangrijke eigenschap dat het door de zachtheid makkelijk uit te hollen is  om … woningen uit te houwen. En die enkele woningen werden algauw hele ondergrondse steden. De toegang was steeds goed verstopt en enkel de lokale inwoners wisten van het bestaan af. En die veilige onderkomens konden ze hier wel gebruiken. Dit gebied kreeg immers doorheen zijn geschiedenis steeds af te rekenen met onwelkome gasten : veroveraars uit het oosten zoals de Perzen en vanuit het Oost-Romeinse Rijk in het westen. De  ideale schuilplaats dus.     

Onze eerste stop is zo’n ondergrondse stad : Kaymakli. Goed verstopt is zeker niet overdreven. De stad werd pas in 1964 ontdekt. We bezoeken de vijf niveau’s van de stad die verbonden worden met nauwe tunneltjes en trappen. Ze zijn zelden hoger dan 1m en nauwelijks 75 cm breed. 

Dit is één van de weinige momenten dat ik blij ben met mijn 1m60 😀. Mensen met claustrofobische neigingen zullen iets minder blij zijn want het is toch zeer benauwend in de krochten der aarde. De ondergrondse stad is een uitgebreid complex van ongeveer 2,5 km². Er wordt geschat dat er destijds plaats was voor zo’n 4.000 inwoners. Door de uitgebreidheid bezoeken we slechts een klein deel van de stad. Er bevinden zich  naast woningen ook stallen, voorraadkamers, kerken en ventilatieruimtes.

Vervolgens vertrekken we naar het nog interessantere Goreme waar zich de grootste concentratie rotskapellen en -kerken bevindt. Destijds vluchtten heel wat christenen voor islamitische vervolging en vonden een tweede thuis in de tufstenen kegels waar ze niet gemakkelijk ontdekt werden. Over de jaren heen veranderde Goreme in een soort klooster/gebedsoord door het uithakken van een groot aantal kerken en kapellen uit de tufsteen. De oudste kerken, die helaas bijna geheel verloren zijn gegaan, stammen uit de 7^de eeuw. In veel kerken zijn schitterende Byzantijnse fresco’s aangebracht, met taferelen uit het Oude en  Nieuwe Testament. Spijtig genoeg werden vele nadien beschadigd. Toch is Goreme nog altijd een bezoek meer dan waard. Het is een bijzondere plaats in een al even bijzonder stukje van de wereld. 

Maar niet alleen de mens hakte unieke stukken uit, ook de natuur deed haar duit in het zakje. Vooral 

diegenen met een rijke fantasie leven zich volledig uit. Maar zelfs met een beperkte verbeelding zijn de door natuurlijke verwering gevormde  ‘kamelenvallei’ en de ‘liefdesvallei’ duidelijk herkenbaar. Die laatste zorgt voor wat ophef bij de mannelijke medereizigers met duidelijk jaloerse blikken 😉.

De feeënschoorstenen moeten zowat de beroemdste zijn. Ze werden zo genoemd omdat men vroeger dacht dat er feeën onder de grond woonden. De tufsteen slijt weg onder een ‘hoedje’ van basalt en zorgt zo voor de unieke vorm.

Met een dag vertraging krijgen we ’s avonds eindelijk de derwisjen te zien. We wonen de beroemde sema bij, het traditioneel dansritueel dat ongeveer een uur duurt. Deze ceremonie bestaat uit verschillende delen: eerst wordt er gebeden,  dan wordt er gegroet en tenslotte weerklinkt de muziek. Het hoogtepunt is uiteraard  de dans.  De in het wit geklede derwisjen houden hun hoofd een beetje schuin en spreiden de armen boven hun hoofd zodat goddelijke energie kan binnen stromen. Ze beginnen rond hun as te draaien, steeds sneller en sneller en dat zo’n vijftien minuten lang. 

Ik word al duizelig van er gewoon  naar te kijken. Tot slot worden een paar verzen uit de Koran voorgelezen en eindigt de ceremonie met het ‘Ayet’, een vers uit de Koran : ‘God is overal, gelijk waarheen men zich draait, God ziet je overal’.

En God zag dat het goed was vandaag.