Dag 2 - De heilige stad Konya

Voor onze eerste afspraak vandaag moeten we eerst het Taurusgebergte over.  Deze bergtoppen vormen de natuurlijke grens tussen de Turkse kusten en het binnenland. We klimmen tot zo’n 1.800 m,  voorbij de sneeuwgrens. Het is een afwisselende vegetatie, met loofbomen en dennen, zoetwatermeren en besneeuwde bergtoppen. Mooi!! Ondergronds zorgt de kalksteen (die oplost in water) voor het ontstaan van grotten, rivieren en watervallen.
In het Taurusgebergte bevindt zich veel bauxiet, het hoofdbestanddeel van aluminium. Dat verklaart dan ook de aanwezigheid van vele bauxietmijnen.

Na de hoogte van het Taurusgebergte, komen we in een totaal ander landschap terecht. De bergen maken plaats voor grote vlaktes met landbouwgrond. Hier ligt de graanschuur van Turkije. Immense groene vlaktes met graangewassen wisselen af met graasvelden voor koeien en schapen.

De stad Konya is een belangrijke heilige plaats in de islam.  Eén van de vijf zuilen (de zogenaamde fundamentele verplichtingen) van de Islam is een pelgrimstocht naar Mekka. Maar aangezien dit niet voor iedereen financieel of fysiek mogelijk is, mag men de hadj naar Mekka vervangen door vier reizen naar Konya. Het levert evenveel goede punten op bij de profeet Mohammed. Konya staat dan ook bekend om zijn vrome bevolking en strenge islamitische normen. Dat komt vooral tot uiting in het dragen van een hoofddoek door de vrouwen, wat in de rest van Turkije bijna niet meer het geval is.
De naam Konya is onlosmakelijk verbonden met het leven en werk van Mevlana,  de oprichter van de dansende derwisjen. Rumi, zoals hij eigenlijk heette, was een Islamitische filosoof en een groots mysticus maar niet van het orthodoxe type. Hij ontwikkelde een filosofie over spirituele binding en  universele liefde met onbegrensde tolerantie, positiviteit, goedheid, gulheid en bewustzijn door liefde. Hij vestigde zich hier in Konya waar hij ook stierf. Hij stichtte hier een religieuze orde van dansers waarbij hij elementen uit de islam, het christendom en het boeddhisme verenigde. Volgens Mevlana en zijn volgers droegen alle religies immers een kern van waarheid in zich. Zijn vredelievende en tolerante leer hebben mensen van allerlei geloven aangesproken. Hij geloofde dat men door middel van muziek en dans, in een extatische staat van  universele liefde kon raken en dat dit de mens kan bevrijden van de angst en pijn van het dagelijkse leven.
Eén van de belangrijkste onderdelen in het leven van de derwisjen (de monniken) is de sema. Tijdens deze rituele dans draaien de monniken, gekleed in een wit gewaad en een fez steeds sneller in het rond, waardoor zij in een trance geraken en zo hun ziel met het allerhoogste kunnen verenigen.
Momenteel is het klooster een museum gewijd aan Mevlana. We bezoeken de oude moskee van het klooster waar Mevlana begraven ligt naast zijn vader in een indrukwekkend praalgraf. 

Er liggen ook een hoop manuscripten van zijn hand. En zéér belangrijk voor de moslims, er staat ook een zilveren kistje met naar verluidt een haar uit de baard van de profeet Mohammed. 

Het is dan even rijden naar de Sultan Han karavanserai. Deze karavanserai is Turkije’s meest indrukwekkende karavanserai. 

Een karavanserai  werd destijds gebruikt als rustplaats voor dieren en mensen langs de karavaanroutes, zeg maar een motel avant la lettre.  Ze liggen telkens op zo’n 40 km uit elkaar, niet zomaar gekozen, want het is de afstand die een kameel per dag kan afleggen.
Deze Han is tussen 1232 en 1236 in opdracht van de Seltsjoekse sultan Alladin Keykubat I gebouwd.  Rond de open binnenplaats liggen de gewelfde vertrekken waar handelswaar, bagage, stro en haver werden opgeslagen. De hoge vertrekken zijn werkelijk impressionant te noemen. Het detail in de gevel  is zeer verfijnd. 

Het is duidelijk dat de sultan met deze karavanserai een statement wou maken. Buiten de opslagplaatsen waren er ook stallen voor de dieren, werkplaatsen waar reparaties aan voertuigen verricht werden, privéruimtes, slaapruimtes voor de minder welgestelden en wasvertrekken. In de Sultan Han karavanserai werden de gasten, in tegenstelling tot de kleinere hans die enkel logies en stalling boden, ook vermaakt door middel van muziek. De stallen voor de dieren vormen architectonisch het meest indrukwekkende gedeelte van het gebouw. 

In het midden van het binnenplaats ligt een vrijstaande moskee. Het erin gelegen kathedraalachtige gewelf was het winterkwartier waar de handelsreizigers samen met hun kamelen overnachtten. In het midden is een koepel met een opening voorzien om licht en frisse lucht naar binnen te laten.
De handelsreizigers reden in karavaan over de zijderoute om zich te beschermen tegen plunderingen. Op deze route kregen zij ook extra bescherming van de soldaten van de sultan. Mocht er toch iets mislopen, dan betaalde de sultan de geleden schade. Deze karavanserai krijgt van mij met gemak vier sterren. Met zwembad zouden het er ongetwijfeld vijf zijn 😉.

Tot slot van deze eerste geslaagde dag,  sta ik graag nog even stil bij de zeven adviezen van Mevlana:
Word als stromend water in vrijgevigheid en hulpvaardigheid
Word als de zon in compassie en mededogen
Word als de nacht in het bedekken van andermans tekortkomingen
Word als een overledene in woede en fanatisme
Word als de aarde in bescheidenheid en nederigheid
Word als de zee in verdraagzaamheid
Toon jezelf zoals je bent of wees zoals je jezelf toont

Slaapwel.