Dag 1 - Qatar in het nieuws

In 2010 behaalde Qatar de rechten voor het wereldkampioenschap voetbal 2022. Die toewijzing was niet geheel onbesproken. Er werd al gauw gewag gemaakt van corruptie in de vorm van steekpenningen die werden betaald aan de bazen van FIFA. Qatar is een niet traditioneel voetballand, dus waarom zou in godsnaam deze kleine golfstaat de hoogmis van ons voetbal moeten organiseren?

Ook de klimatologische omstandigheden  riepen vragen op. Een WK midden in de woestijn? Vergeet dat maar in de maanden juni en juli waarin het normaal gezien georganiseerd wordt. Qatar is dan bloedheet en het zou voor de spelers zelfmoord zijn in die omstandigheden te moeten spelen. Dat argument werd weggewuifd door het kampioenschap te verplaatsen naar de maand november, wat dan uiteraard kalenderproblemen en bijgevolg het opnieuw inplannen van wedstrijden betekende in de nationale competities. En dan was er nog de kostprijs : bijna alle stadions moesten nog gebouwd worden en een kampioenschap in de woestijn brengt ook logistieke problemen met zich mee. Op dat bouwen van de stadions zou nog de meeste kritiek komen. Immers voor het bouwen of verbouwen van acht stadions en ook voor de nodige accommodaties, hotels en restaurants, werd beroep gedaan op gastarbeiders uit voornamelijk India, Pakistan en Bangladesh. Ongeschoolde arbeiders die zwaar en gevaarlijk werk dienden te verrichten en dat met soms zware blessures tot gevolg. Niet alleen dat, in teveel gevallen werd dat werk met de dood bekocht. De cijfers hierover zijn nogal uiteenlopend, van 1.500 tot 6.500 doden. Die arbeiders werken/werkten zoals alle gastarbeiders volgens het zogenaamde Kafala-systeem, een gesponsord systeem waarbij de immigrant een Qatarese sponsor heeft (meestal zijn werkgever) die verantwoordelijk is voor zijn visum en andere wettelijke verplichtingen. Dit leidt in vele gevallen tot misbruik van de werknemers waarbij verhalen de ronde doen van het afnemen van paspoorten en algemeen wangedrag. De vergelijking met slavenhandel is niet veraf. Neem daarbij de onveilige werkomstandigheden en je begrijpt de storm van kritiek op dit systeem, dat wel meer in de golfstaten wordt gebruikt.  

Nadat die stormen gingen liggen, bleek er nog wat ophef te zijn over homofobe uitspraken waar ook voor de buitenlandse voetbalsupporters geen uitzondering op werd gemaakt. Homofilie is verboden en strafbaar in het openbaar, buitenlander of niet. Bovendien staat ook de positie van de vrouw ter discussie en kent het land eigenlijk geen vrijheid van meningsuiting.

Het was niet de eerste keer dat Qatar de krantenkoppen haalde en dat meestal niet echt in de positieve zin.

Zo was er het pro-Iraanse standpunt van de emir van Qatar en de steun aan radicale islamitische bewegingen, wat ertoe leidde dat het land volledig geïsoleerd geraakte in 2017 nadat Egypte, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten, Bahrain en Yemen besloten alle diplomatieke banden te verbreken. De nationale luchtvaartmaatschappij Qatar Airways mocht nergens meer landen en Qatarese studenten werden terug huiswaarts gestuurd.

En dan is er nog het recente Qatargate dichter bij huis.

Het komt wel meer voor dat een klein land, en daar is België onder Leopold II ook wel een voorbeeld van, toch groots wil zijn door grootse dingen te doen en op die manier iets te betekenen in de wereld.

Daarbij worden niet altijd de juiste keuzes gemaakt …

Enkele keuzes die op het eerste zicht ook niet juist leken te zijn, zorgen nu voor een unieke positie van Qatar in het Midden-Oosten. Nadat het land bakken kritiek over zich heen kreeg, omdat het onderdak verschafte aan leiders van Hamas (met steun van de Verenigde Staten) en ook steun aan het Moslimbroederschap bood, werpt Qatar zich nu op als onderhandelaar tussen verschillende onverzoenbare partijen. Zo is het land op dit moment betrokken als de hoofdonderhandelaar tussen Israël en Hamas met betrekking tot het Israëlisch-Palestijns conflict in Gaza.

Bovendien richtte de vorige emir de televisiezender Al Jazeera op in 1996. De zender groeide uit tot dé nieuwsbron voor Arabieren wereldwijd en dat werd vooral niet in dank afgenomen door de eerder autoritaire regimes in de regio. Al Jazeera werd vooral beroemd door 24 uur op 24 uur uit te zenden

over de inval van de Verenigde Staten in Afghanistan in 2001 en de Arabische Lente jaren later. Al Jazeera werd de stem van het volksprotest, tot ongenoegen van verschillende regeringen.

Qatar heeft op meerdere vlakken een nieuwe weg ingeslagen. Het wordt dan ook wel het nieuwe Dubai genoemd. Samen met Saudi-Arabië zijn zij de Arabische reisbestemmingen van de toekomst. En ik ben erbij als dat toerisme er nog in zijn kinderschoenen staat.