Dag 5 - Chefchaouen – De blauwe parel

Dat Marokko een zeer divers land is, zal de komende dagen blijken. Van grote steden tot kleine dorpen, van zee over woestijn tot gebergte, Marokko heeft het allemaal.

Vandaag rijden we door het Rifgebergte, één van de gebergtes die Marokko rijk is.

Het Rifgebergte wordt bewoond door Riffijnen, een groep die tot de berber-stammen behoort.

Ze slepen een verleden van zware onderdrukking met zich mee, die ooit zelfs aanleiding gaf tot hun onafhankelijkheid. De Rif-oorlog tegen de Spaanse bezetter die later steun kreeg van de Fransen, had maar één doel : de onafhankelijkheid bekomen. Jarenlang konden ze de Frans-Spaanse invasie afslaan totdat deze landen gebruik maakten van mosterdgas waardoor duizenden mannen, vrouwen, ouderen en kinderen om het leven kwamen. Dat mosterdgas had nog andere gevolgen : 60% van alle kankergevallen in Marokko wordt bij inwoners uit het Rifgebergte vastgesteld.

De situatie van de Riffijnen verbeterde niet na de Marokkaanse onafhankelijkheid. In 1958 escaleerde de toestand volledig nadat een banale gebeurtenis leidde tot een opstand tegen het Marokkaanse gezag. De Riffijnen eisten o.a. een eigen bestuur, het vertrek van buitenlandse strijdkrachten én vooral de economische ontwikkeling van het gebied. In plaats van tegemoetkomingen, werd de opstand bloedig neergeslagen, waarbij slachtingen onder de bevolking plaatsvonden, leiders gedood werden en vrouwen verkracht. De opstand zou leiden tot duizenden doden.

Maar het had ook grote gevolgen voor de positie van het gebied. Het werd sociaal-economisch achtergesteld. Er werd nauwelijks geïnvesteerd in infrastructuur en onderwijs. Scholen en ziekenhuizen dateerden nog van de Spaanse bezetting. Bovendien was er amper wegeninfrastructuur te bekennen en was er een hoge werkeloosheidsgraad.

Toen in de jaren zestig Europese landen begonnen met arbeiders te recruteren uit zuidelijke gebieden én Noord-Afrika (betrekkelijk dichtbij Europa) hadden veel Riffijnen hier wel oren naar. Door de slechte economische omstandigheden waarin ze leefden, de verregaande onderdrukking en een bijna uitzichtloze toekomst, gaf hen dit immers hoop op een beter leven. Vandaar dat het overgrote deel (toch wel zo’n 80%) van de Marokkanen in ons land van Riffijnse afkomst zijn. Om te kunnen vertrekken naar Europa, moesten de kandidaat gastarbeiders wel medische tests ondergaan en werden ze als beesten gekeurd op lichaamsbouw en sterkte.

Vandaag  overleeft de bevolking vooral door het geld dat gestuurd wordt door de migranten. Met dat geld probeert men ook een aantal zaken zelf aan te pakken zoals de gezondheidszorg en de aanleg van verharde wegen. Toch heeft het Rifgebergte nog altijd een slechte naam, omdat hier  de cannabisplant voorkomt én deze streek zowat als draaischijf voor de handel in marihuana in Marokko geldt. Voor de goede orde : marihuana is verboden in Marokko.

 

Moet er nog blauw zijn? Dat is mijn eerste reactie als ik in de verte Chefchaouen ontwaar. Geen wonder dat haar bijnaam ‘de blauwe stad’ is. Al dat blauw is geen toeval. Tijdens de reqonquista vluchtten ook vele joden naar Chefchaouen, vandaar het gebruik van het vele blauw. Chefchaouen is tegen een berg gebouwd, met als gevolg dat het niet alleen de blauwe stad is maar ook een stad met de vele steile trappen en weggetjes.  Met  verfborstel en blauwe verf werd in elk geval niet zuinig omgesprongen. Hier en daar wordt het blauw onderbroken door wit gekalkte muren of werd zeer conservatief enkel  een deur of raamkozijnen geschilderd, andere zijn volledig in een blauw kleedje gestoken. Niet alleen gevels, deuren en ramen moeten eraan geloven, elke decoratie lijkt wel aan de smurfenziekte te lijden, inclusief de bloempotten. Gelukkig bestaat er nog wat variatie in de kleuren zelf van de bloemen en zijn het niet allemaal blauwe viooltjes, blauwe hyacinten of blauwe irissen 😊.  

De medina bestaat traditioneel uit een wirwar aan kleine straatjes die het al snel tot een heus doolhof maken. Gelukkig lijken de steegjes allemaal terug uit te komen op het centrale plein. Enkele bomen zorgen hier op deze zeer zonnige dag voor wat schaduw. Daar bevindt zich ook nog de goed bewaarde kasba mét moskee. Acht moskeeën zijn er hier maar liefst, vandaar dat  Chefchaouen beschouwd wordt als een heilige stad.  Bij deze heerlijke temperaturen lijkt een drankje op één van de blauwe terrassen wel erg aantrekkelijk. Voor mij een spa blauw alsjeblieft 😉. En zoals je wel kan denken, betaal je je dan ook blauw voor een watertje op één van de meest populaire plaatsen van Marokko. Maar het is er dan ook zo blauw, zo hemels blauw….